Grip tüm yaşamınızı etkiliyor mu? – Grip aşısı olmalı mısınız?

Kış aylarının baş belası olan grip virüsü hepimizin hayatını olumsuz etkiler! Hatta bazen o kadar beter etkileri olur ki günlük yaşantımıza devam edemez ve yataklara düşeriz. Peki, gerçekten grip olup olmadığımızı nasıl anlayacağız? Çünkü soğuk algınlığı ya da alerji sorunu da yaşıyor olabiliriz. Peki, grip aşısı olmalı mıyız? Gelin grip bizi yatağa düşürmeden bu konuyu masaya yatıralım!

SOĞUK ALGINLIĞI VE GRİBİN FARKLARI NELERDİR?

• Eğer gripseniz ateşiniz 38 derecenin üzerine çıkacaktır. Ama soğuk algınlığında ateşimiz çok fazla yükselmez.
• Gribin en büyük belirtisi boğazda karıncalanma, kaşınma ve ağrıdır. Hatta yemek yerken lokmaları yutmakta zorlanabilirsiniz. Soğuk algınlığında ise boğaz ağrısı daha hafif seyreder.
• Her iki durumda da kendinizi yorgun ve halsiz hissedersiniz ancak gripte bu süreç çok daha uzun sürer. Örneğin soğuk algınlığında bir iki gün sonra kendinizi biraz daha iyi hissedebilirsiniz ancak gripte bu süre bir haftayı bulabilir.
• Gribi soğuk algınlığından ayıran en önemli belirtiler baş, eklem ve kas ağrılarıdır. Her yeriniz dökülüyormuş gibi hissedersiniz. Başınız da çatlar! Soğuk algınlığında ise bu tarz ağrılar nadir görülür.
• Soğuk algınlığında burnunuz çok fena tıkanır, gripte ise daha az.
• Eğer üst üste sürekli hapşırıyorsanız kesin soğuk aldınız çünkü gripte hapşırma daha az görülür.
• Soğuk algınlığında kuru bir öksürüğünüz olur ve daha nadir öksürürsünüz fakat gripte öksürmekten uyuyamazsınız. Dolu dolu öksürürsünüz.
• Grip olduğunuzda eğer yeterince dinlenmezseniz ve tedavi olmazsanız durumunuz zatürre veya bronşite kadar gidebilir. Soğuk algınlığının ise ileri seviyesi bu kadar şiddetli geçmez.
• Grip aşısı ile gripten bir nebze korunmak mümkünken soğuk algınlığında başınıza geleni çekersiniz.

YOKSA SADECE ALERJİK MİSİNİZ?

Özellikle bahar aylarında soğuk algınlığına benzer belirtiler yaşıyorsanız veya ha grip oldunuz olacaksanız hissiniz bir türlü geçmiyorsa siz büyük bir ihtimalle alerjik bir insansınız. Alerji belirtilerini de şu şekilde sıralayabiliriz:

• Enerji seviyeniz her zamanki gibidir. Vücudunuzda herhangi bir kırgınlık hissetmezsiniz. Günlük yaşamınıza da kolayca devam edebilirsiniz ama buna rağmen burnunuzda hafif bir tıkanıklık olur ve sık sık hapşırırsınız.
• Boğazın kaşınır. Sadece sabah kalktığınızda boğazında hafif bir ağrı hissedersiniz. Bunun sebebi de büyük ihtimalle gece boğazınızda biriken burun akıntısının verdiği rahatsızlık hissidir.
• Vücut ısınızda herhangi bir değişiklik olmaz ve her zamanki gibi 37 derece civarında seyreder.
• Sıklıkla, peş peşe kriz halinde ve her seferinde neredeyse 10 kez hapşırırsınız. Hapşırırken bolca şamata koparırsınız. Burun akıntınız da hafif ve açık renkte olur.
• Gözleriniz yaşarır, kaşınır ve kızarır. Hatta bazen sabah bir kalkmışsınız ki suratınıza yumruk yemiş gibi olursunuz. Gözleriniz kapanmıştır.

Eğer tüm bu belirtileri yaşıyorsanız neye alerjik olduğunuzu keşfedebilmek için (polenler, toz, herhangi bir yiyecek) test yaptırmalısınız. Doktorunuz neye alerjiniz olduğunu bulduğunda sizi yönlendirecektir. Alerji olduğunuz maddeden uzak durabilme şansınız yoksa maalesef bununla yaşamaya çalışacaksınız ya da ilaç kullanacaksınız. Grip ve soğuk algınlığı en geç bir hafta içinde geçecek ama alerjide böyle bir şansınız yok.

GRİP AŞISI OLMALI MIYIZ?

Okan Üniversitesi Hastanesi Çocuk Kardiyolojisi Uzmanı Prof. Dr. Taner Yavuz, grip aşısı ile ilgili şunları anlatıyor:

Grip aşısı, gribe yakalanma riskini azaltarak grip olsak da hastalığı hafif geçirmemize olanak sağlar. Ayrıca gripten korunmada en etkili ve güvenli yöntemdir. Amerikan Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezi ve Amerikan Pediatri Akademisi 6 aydan büyük tüm bireylere her yıl grip aşısı yapılmasını önerir.

Kimler Mutlaka Grip Aşısı olmalı?

• Hamileler
• 5 yaşından küçük çocuklar (Aşı 6 ay üzerindeki çocuklara yapılabilir.)
• 50 yaşın üzerindekiler
• Kronik hastalığı olanlar (Özellikle kalp hastaları, kronik akciğer ve böbrek hastaları, diyabetikler vb.)
• Bakım evlerinde yaşayanlar
• Yüksek riskli hastalarla birlikte yaşayanlar ve sağlık hizmeti sunanlar.

Hamileler neden grip aşısı olmalı?

Gebelerin grip hastalığını ağır geçirme ve hastaneye yatırılma oranı yaşıtlarından 4 kat daha fazladır. Bu nedenle gebeler ve grip sezonunda hamilelik planlayan kadınlar aşı olmalıdır. Aşı yapılan gebenin bebeği de 6 ay süreyle ve en az %50 oranda gripten korunur. Gebeye aşı yapılması bir taşla iki kuş vurarak hem anneyi hem de bebeği gripten korur.

Grip aşısı ne zaman yapılmalı?

Ülkemizde grip sezonu aralık ayında başlar ve nisan ayına kadar devam eder. Aşı için en uygun zaman ekim – kasım aylarıdır. Çocuklar 9 yaşın altında ve ilk kez aşı oluyorsa, 4 hafta arayla 2 doz aşı yapılmalıdır. Bu nedenle ilk aşı en geç ekim aynın son haftalarında yapılmalıdır.

Grip aşısı grip yapar mı?

Günümüzde en yaygın kullanılan aşı adaleye yapılan inaktif grip aşısıdır. Aşıda kullanılan virüsün proteinleri bağışıklık oluştururlar. Bu proteinler grip yapacak özellik taşımaz. Diğer bir ifadeyle grip aşısı grip yapmaz. Ancak aşı yerinde hassasiyet, nadiren de hafif ateş ve sırtta kas ağrısı oluşturabilir. Grip aşısındaki yumurta proteini, alerjik reaksiyon yapamayacak kadar küçük miktardadır. Eski görüşün aksine yapılan çalışmaların ışığında yumurta alerjisi olanlarda grip aşısı önerilmektedir.

Kesinlikle grip aşısı olmaması gerekenler kimlerdir?

1. Grip aşısına bağlı daha önce gelişmiş tehlikeli alerjik reaksiyonu olanlar.
2. Orta ya da ağır şiddette hastalık durumunu hali hazırda yaşayanlar. (Aşının yan etkileriyle mevcut hastalığın bulgularını karıştırmamak için iyileşme beklenmelidir.)
3. Grip aşısından sonraki ilk 6 hafta içinde Guillain-Barre sendromu denen nörolojk bir hastalık geçirmiş olanlar.

Grip aşısı olmamayı tercih ediyorsanız, aşağıdaki yöntemlerle gripten korunabilirsiniz:

• Gripli insanlardan uzak durmalısınız. Özellikle grip salgını başladığında eğer aşısızsanız kalabalığa girmekten kaçınmalısınız.
• Ellerinizi sık sık yıkamalı ve yüzünüzden uzak tutmalısınız.
• Grip olduğunuzu düşündüğünüzde hemen doktorunuza müracaat etmelisiniz. Böylece erken tedaviyle hastalığın uzun sürmesini önleyebilirsiniz.

Gripliyken macunu diş fırçasına değdirmeyin

Gripten korunabilmemiz için Diş Hekimi Pertev Kökdemir’in de bir tavsiyesi var:

“Gripliyken diş macununu fırçaya değdirmeyin. Gripten sonra da diş fırçanızı mutlaka değiştirin! Çünkü diş fırçası üzerinde bu hastalığa sebep olan virüsler hastalık sürecinde bol miktarda birikir. Bakterilerden farklı olarak virüsler vücut dışında da çok uzun süre canlılıklarını sürdürebilirler ve tekrar uygun ortam bulduklarında hastalığa sebep olurlar. Bu nedenle hasta olduğunuzda kullandığınız diş fırçasını hastalığı atlattıktan sonra yenisi ile değiştirin. Böylece vücudunuz iyileşme döneminde tekrar yoğun şekilde virüslere maruz kalmayacak.”